Kambio di status hurídiko den Union Oropeo por ta na benifisio di pueblo di Kòrsou.
Category 0000-00-00
Banda di ta Ulandes tur yu di Kòrsou tin nashonalidat Oropeo tambe. Kòrsou tin, meskos ku Aruba i Sint Maarten, pa motibu ku Kòrsou ta forma parti di Reino Ulandes, un status hurídiko den Komunidat Oropeo. E status aki ta ankrá den e Tratado di Funkshonamentu di Union Oropeo. E tratado ta menshoná dos status hurídiko pa paísnan pafó di teritorio Oropeo ku tin un vínkulo konstitushonal ku paísnan miembro di Komunidat Oropeo: Pais i Teritorionan Ultralaman (LGO) i Teritorionan Ultraperifériko (UPG). Kòrsou ta forma parti di e grupo di LGO. Tur e dos statusnan ta gosa, a base di nan nashonalidat Oropeo, di e derechinanan sivil ku otro siudandanonan Oropeo bibá na Oropa ta gosa di dje. Un ehèmpel ta ku na Kòrsou nos tambe por vota durante elekshon pa parlamento Oropeo.
E diferensia grandi entre e LGO i e UPG ta ku e teritorionan ultraperifériko ta forma parti integral di Komunidat Oropeo. Nan ta kai den e scope (ámbito) teritorial di Oropa. Den kuadro di esaki e paísnan mester implementá lei i reglanan primario i sekundario di Komunidat Oropeo. Esaki no ta e kaso pa e LGOnan. Otro diferensia ta ku e UPGnan por partisipá den proseduranan pa yega na sierto desishonnan importante den Komunidat Oropeo. Sigur ora ta trata desishonnan ku ta toka nan propio interes. Adishonalmente, nan ta wòrdu representa den institutonan regional di Komunidat Oropeo. Finalmente, e paísnan ku tin e status hurídiko aki por apliká pa diferente fondo ku Komunidat Oropeo ta brinda na paisnan miembro den Oropa.
UPGnan por bin na remarké, kontrariamente na e LGO, pa diferente fondo Oropeo. Pa ta eligibel pa Fondonan Struktural i Koheshon e UPGnan mester kumpli ku e ‘convergence criteria’. E kriteria aki ta eksigí ku e GDP di e teritorionan en kuestion mester ta 75% bou di e promedio di e GDP Oropeo. Kòrsou su GDP pa bou di 75% di e promedio di e GDP Oropeo. Bou di e Fondo Struktural ta kai Fondo Sosial Oropeo i Fondo di Desaroyo Regional Oropeo. E ‘département’ franses ku Guadeloupe ya forma parti di dje aktualmente ta un UPG. E ‘département’ aki a risibí 600 mion Euro den periodo 2014 pa 2016 bou di un programa di desaroyo regional pa yuda e país krea un ekonomía, teknológikamente avansá i inklusivo. Ademas e teritorionan ta elegibel tambe pa e Fondo di Peska i Fondo di Agrikultura i pa diferente programa horizontal manera Horizon 2020. Pa terminá, e teritorionan por bin na remarke pa e Inisiativa di Empleo pa Hubentut. E budget pa e periodo 2014-2016 a wòrdu fihá na 6,4 mion euro. Mirando e problema grandi ku tin na Kòrsou ku desempleo bou di hobennan esaki sigur por yuda pa yega na un desaroyo pa un futuro duradero pa nos hobennan.
Kontrariamente na e UPGnan e status di LGO ku Korsou tin no ta permití pa nos tin akseso na tur e benifisionan menshoná aki riba. Kòrsou por apliká pa fondonan di e programanan horizontal i ta haña ayudo finansiero di Komunidat Oropeo atrabes di e Fondo di Desaroyo Oropeo. Sinembargo, e chèns ta grandi ku e fondo aki lo stòp di eksistí den 2020. E Tratado di Lisboa a hasi kambio di status posibel. Kòrsou por kambia di LGO pa e status di UPG.
E Statüt na vigor ta promové koheshon legal entre e 4 paísnan ku ta forma Reino Ulandes. Lástimamente e Statüt no ta promové koheshon sosial ekonómiko entre e parti Ulandes Karibeño i e parti Ulandes Oropeo. For di punto sosial ekonómiko lo por ta na interes di pueblo di Kòrsou pa investigá e posibilidat di kambio di status hurídiko den Komunidat Oropeo. Siendo un UPG, Kòrsou lo forma parti e.o. di e Maneho di Koheshon Oropeo. Nos, KSD, ta di opinion ku e maneho aki sigur lo por yuda mehorá e koheshon sosial ekonómiko na Kòrsou.